Σε παλιότερο άρθρο μας είχαμε αναφερθεί πολύ γρήγορα στον δραχμισμό, την εμμονή στην επαναφορά της χώρας σε εθνικό νόμισμα ως αυτοσκοπό, αναφερόμενοι στην Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη (βλέπε για επιπλέον λεπτομέρειες http://merelypolitical.blogspot.gr/2015/07/blog-post_19.html). Είχαμε πει ότι αυτή η οπτική παρουσιάζεται από τους θιασώτες της ως ρήξη και βήμα προς επαναστατική αλλαγή για την ελληνική κοινωνία. Κρίναμε τότε πως η συγκεκριμένη πρόταση δεν οδηγήσει σε ριζοσπαστική κατεύθυνση, καθώς δεν αμφισβητεί το υπάρχον κοινωνικό καθεστώς, της ατομικής ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής αγαθών. Σε αυτό το άρθρο, θα προσπαθήσουμε να δείξουμε πώς συνδέεται ο δραχμισμός με τον ευρωσκεπτικισμό.
Ο ευρωσκεπτικισμός είναι ένας σχετικά πρόσφατος νεολογισμός ο οποίος τείνει να ορίζεται από τα μίντια ως ένα ετερόκλιτο πολιτικό ρεύμα το οποίο, όπως δηλώνει και το όνομά του, θέτει ορισμένα ερωτήματα σχετικά με τον χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρώ, από την σκοπιά των μεγαλοαστικών στρωμάτων. Κάποιοι αμφισβητούν την περαιτέρω επέκταση της ΕΕ, άλλοι τρέφουν αμφιβολίες για την μορφή της και άλλοι εμφανίζονται υπέρ της διάλυσής της. Συνήθως, ως ευρωσκεπτικιστές εμφανίζονται ακροδεξιές ομάδες και κόμματα με σκληρή ατζέντα απέναντι στο μεταναστευτικό, με αναφορές στον εθνικισμό, τον ρατσισμό, τον αντιφεμινισμό (παράδειγμα η Junge Alternative ή Young Alternative της Γερμανίας), κούφιες “αντικαπιταλιστικές” αναφορές δίχως καμία εμβάθυνση και τις αναφορές στην “εθνική ανεξαρτησία”, όπως τα κόμματα των Nigel Farage στην Αγγλία και της Marie Lepen στην Γαλλία. Αυτή η “εθνική ανεξαρτησία” εννοείται ως στροφή σε ένα εθνικό νόμισμα εντός της ΕΕ αλλά εκτός ευρωζώνης ή και εκτός της ίδιας της ΕΕ σε κάποιες περιπτώσεις,
Κοινός εχθρός αυτών των ρευμάτων εμφανίζεται να είναι η πολιτική λιτότητας που επικρατεί στην Ευρωζώνη αυτήν την περίοδο. Οι μεν εθνικιστές ή και φασίστες βρίσκουν εύκολο "καμουφλάζ" για να ευαγγελίζονται νέες εναλλακτικές, κρύβουν όμως μέσα στο πρόγραμμα τους εντέχνως, ακραίες πολιτικές και ρατσιστικές αποχρώσεις, όπως και ότι “πολλοί επιχειρηματίες σπεύδουν να χρηματοδοτήσουν τα εν λόγω κόμματα για να εξυπηρετήσουν τα προσωπικά τους συμφέροντα ελέγχοντας την ίδια στιγμή πολλά media των χωρών τους”. Οι δε εμφανιζόμενοι ως αριστεροί, στην ουσία νεοκεϋνσιανοί που επιθυμούν να ανοίξει η στρόφιγγα για τις μεγάλες επιχειρήσεις, επιτίθενται στο κοινό νόμισμα, εμφανίζοντάς το ως αιτία της φτωχοποίησης των λαϊκών στρωμάτων. Για να είμαστε ακριβείς, το βασικότερο σημείο όλων αυτών των πολιτικών ομάδων, είτε εμφανίζονται με δεξιό είτε αριστερό προφίλ, είναι η έξοδος από το ευρώ, σε σημείο εμμονής (βλέπε περισσότερα στην σελίδα http://news247.gr/eidiseis/gnomes/christos-demetis/eyrwskeptikismos-mia-nea-koykoula-toy-fasismou.2783752.html). Χαρακτηριστικό είναι αυτό το απόσπασμα από συνέντευξη της Marie Lepen: «Πώς να βελτιώσουμε την ΕΕ; Οδηγώντας την στην κατάρρευση. Ενα πράγμα περιμένω από το ευρωπαϊκό σύστημα: να εκραγεί. Πρέπει να περιμένουμε την πτώση και αν είναι δυνατόν να την επισπεύσουμε, ώστε να πραγματωθεί το όραμα μιας Ευρώπης ελεύθερων κρατών. Για να επιτευχθεί αυτό, η πλειονότητα των σημερινών ευρωπαϊκών θεσμών πρέπει να εκλείψει». Με άλλα λόγια, ζητάει μια Ευρωπαϊκή Ενωση με επιστροφή κάθε κράτους στο εθνικό του νόμισμα.
Η σύγκλιση αυτή έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Μας δείχνει ότι ο τρόπος με τον οποίο ορίζαμε διάφορα κόμματα είτε ως δεξιά είτε ως αριστερά ήταν αρκετά θολός και αίολος. Αποδεικνύεται ότι κοινή συνισταμένη όλων αυτών των ομάδων είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων των εθνικών αστικών τάξεων. Εκεί βρίσκεται το διακύβευμα και προς τα εκεί στρέφεται η πολεμική αυτών των πολιτικών ομάδων, όποια συνταγή και αν προτείνει η καθεμιά. Έτσι, δεν μας κάνει εντύπωση που στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετές αριστερές δυνάμεις που με τον δικό τους τρόπο εκπροσωπούν τον ευρωσκεπτικισμό. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της Αριστερής Πλατφόρμας του ΣΥΡΙΖΑ, με κύρια μορφή τον Λαφαζάνη, ο Κώστας Λαπαβίτσας, το Σχέδιο Β του Αλαβάνου αλλά και κόμματα όπως το ΕΠΑΜ του Καζάκη, οι οποίοι δίνουν έμφαση στο νόμισμα ως λύση για τα οικονομικά προβλήματα της χώρας. Ευρωσκεπτικιστική ρητορική, ακροδεξιάς κοπής, συναντούμε και στους ΑΝΕΛ – με έμφαση στις αναφορές γύρω από τα θρησκευτικά ζητήματα- αλλά και από την φασιστική Χρυσή Αυγή, η οποία π.χ δεν αμελεί να κάνει αναφορές σε “Ευρωπαίους τοκογλύφους”.
Η αριστερή πτέρυγα του ευρωσκεπτικισμού προσπαθεί πολύ αυτές τις ημέρες να πείσει τον κόσμο ότι η στροφή και μόνο σε εθνικό νόμισμα είναι ικανή να λύσει τα προβλήματα του απλού κόσμου. Σε αυτήν την προσπάθεια γίνεται και επίκληση των διεθνών οικονομικών οίκων, ώστε να αποκτήσει μια υποστήριξη η ρητορική της. Χαρακτηριστική είναι η επίκληση εκ μέρους του κυρίου Λαπαβίτσα της έκθεσης της εταιρείας οικονομικών μελετών «Oxford Economics/Haver Analytics» υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, για να επιχειρηματολογήσει εναντίον των υπερβολών που περιέχουν οι «καταστροφολογικές» εκτιμήσεις του γνωστού οίκου «Ernst & Young» για τις επιπτώσεις της εξόδου από την Ευρωζώνη (βλέπε http://www.thepressproject.gr/article/79566/O-Armageddon-tis-draxmis-kata-tin-Ernst--Young ). Μάλιστα, παρουσιάζει την μελέτη αυτή ως “παρερμηνευμένη” από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης”. Ποιες είναι οι υποθέσεις και τα αναμενόμενα αποτελέσματά της;
Ο ευρωσκεπτικισμός είναι ένας σχετικά πρόσφατος νεολογισμός ο οποίος τείνει να ορίζεται από τα μίντια ως ένα ετερόκλιτο πολιτικό ρεύμα το οποίο, όπως δηλώνει και το όνομά του, θέτει ορισμένα ερωτήματα σχετικά με τον χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρώ, από την σκοπιά των μεγαλοαστικών στρωμάτων. Κάποιοι αμφισβητούν την περαιτέρω επέκταση της ΕΕ, άλλοι τρέφουν αμφιβολίες για την μορφή της και άλλοι εμφανίζονται υπέρ της διάλυσής της. Συνήθως, ως ευρωσκεπτικιστές εμφανίζονται ακροδεξιές ομάδες και κόμματα με σκληρή ατζέντα απέναντι στο μεταναστευτικό, με αναφορές στον εθνικισμό, τον ρατσισμό, τον αντιφεμινισμό (παράδειγμα η Junge Alternative ή Young Alternative της Γερμανίας), κούφιες “αντικαπιταλιστικές” αναφορές δίχως καμία εμβάθυνση και τις αναφορές στην “εθνική ανεξαρτησία”, όπως τα κόμματα των Nigel Farage στην Αγγλία και της Marie Lepen στην Γαλλία. Αυτή η “εθνική ανεξαρτησία” εννοείται ως στροφή σε ένα εθνικό νόμισμα εντός της ΕΕ αλλά εκτός ευρωζώνης ή και εκτός της ίδιας της ΕΕ σε κάποιες περιπτώσεις,
Κοινός εχθρός αυτών των ρευμάτων εμφανίζεται να είναι η πολιτική λιτότητας που επικρατεί στην Ευρωζώνη αυτήν την περίοδο. Οι μεν εθνικιστές ή και φασίστες βρίσκουν εύκολο "καμουφλάζ" για να ευαγγελίζονται νέες εναλλακτικές, κρύβουν όμως μέσα στο πρόγραμμα τους εντέχνως, ακραίες πολιτικές και ρατσιστικές αποχρώσεις, όπως και ότι “πολλοί επιχειρηματίες σπεύδουν να χρηματοδοτήσουν τα εν λόγω κόμματα για να εξυπηρετήσουν τα προσωπικά τους συμφέροντα ελέγχοντας την ίδια στιγμή πολλά media των χωρών τους”. Οι δε εμφανιζόμενοι ως αριστεροί, στην ουσία νεοκεϋνσιανοί που επιθυμούν να ανοίξει η στρόφιγγα για τις μεγάλες επιχειρήσεις, επιτίθενται στο κοινό νόμισμα, εμφανίζοντάς το ως αιτία της φτωχοποίησης των λαϊκών στρωμάτων. Για να είμαστε ακριβείς, το βασικότερο σημείο όλων αυτών των πολιτικών ομάδων, είτε εμφανίζονται με δεξιό είτε αριστερό προφίλ, είναι η έξοδος από το ευρώ, σε σημείο εμμονής (βλέπε περισσότερα στην σελίδα http://news247.gr/eidiseis/gnomes/christos-demetis/eyrwskeptikismos-mia-nea-koykoula-toy-fasismou.2783752.html). Χαρακτηριστικό είναι αυτό το απόσπασμα από συνέντευξη της Marie Lepen: «Πώς να βελτιώσουμε την ΕΕ; Οδηγώντας την στην κατάρρευση. Ενα πράγμα περιμένω από το ευρωπαϊκό σύστημα: να εκραγεί. Πρέπει να περιμένουμε την πτώση και αν είναι δυνατόν να την επισπεύσουμε, ώστε να πραγματωθεί το όραμα μιας Ευρώπης ελεύθερων κρατών. Για να επιτευχθεί αυτό, η πλειονότητα των σημερινών ευρωπαϊκών θεσμών πρέπει να εκλείψει». Με άλλα λόγια, ζητάει μια Ευρωπαϊκή Ενωση με επιστροφή κάθε κράτους στο εθνικό του νόμισμα.
Η σύγκλιση αυτή έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Μας δείχνει ότι ο τρόπος με τον οποίο ορίζαμε διάφορα κόμματα είτε ως δεξιά είτε ως αριστερά ήταν αρκετά θολός και αίολος. Αποδεικνύεται ότι κοινή συνισταμένη όλων αυτών των ομάδων είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων των εθνικών αστικών τάξεων. Εκεί βρίσκεται το διακύβευμα και προς τα εκεί στρέφεται η πολεμική αυτών των πολιτικών ομάδων, όποια συνταγή και αν προτείνει η καθεμιά. Έτσι, δεν μας κάνει εντύπωση που στην Ελλάδα υπάρχουν αρκετές αριστερές δυνάμεις που με τον δικό τους τρόπο εκπροσωπούν τον ευρωσκεπτικισμό. Χαρακτηριστικές είναι οι περιπτώσεις της Αριστερής Πλατφόρμας του ΣΥΡΙΖΑ, με κύρια μορφή τον Λαφαζάνη, ο Κώστας Λαπαβίτσας, το Σχέδιο Β του Αλαβάνου αλλά και κόμματα όπως το ΕΠΑΜ του Καζάκη, οι οποίοι δίνουν έμφαση στο νόμισμα ως λύση για τα οικονομικά προβλήματα της χώρας. Ευρωσκεπτικιστική ρητορική, ακροδεξιάς κοπής, συναντούμε και στους ΑΝΕΛ – με έμφαση στις αναφορές γύρω από τα θρησκευτικά ζητήματα- αλλά και από την φασιστική Χρυσή Αυγή, η οποία π.χ δεν αμελεί να κάνει αναφορές σε “Ευρωπαίους τοκογλύφους”.
Η αριστερή πτέρυγα του ευρωσκεπτικισμού προσπαθεί πολύ αυτές τις ημέρες να πείσει τον κόσμο ότι η στροφή και μόνο σε εθνικό νόμισμα είναι ικανή να λύσει τα προβλήματα του απλού κόσμου. Σε αυτήν την προσπάθεια γίνεται και επίκληση των διεθνών οικονομικών οίκων, ώστε να αποκτήσει μια υποστήριξη η ρητορική της. Χαρακτηριστική είναι η επίκληση εκ μέρους του κυρίου Λαπαβίτσα της έκθεσης της εταιρείας οικονομικών μελετών «Oxford Economics/Haver Analytics» υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, για να επιχειρηματολογήσει εναντίον των υπερβολών που περιέχουν οι «καταστροφολογικές» εκτιμήσεις του γνωστού οίκου «Ernst & Young» για τις επιπτώσεις της εξόδου από την Ευρωζώνη (βλέπε http://www.thepressproject.gr/article/79566/O-Armageddon-tis-draxmis-kata-tin-Ernst--Young ). Μάλιστα, παρουσιάζει την μελέτη αυτή ως “παρερμηνευμένη” από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης”. Ποιες είναι οι υποθέσεις και τα αναμενόμενα αποτελέσματά της;
Υποθέσεις
Η Ελλάδα αποχωρεί συντεταγμένα από την ΟΝΕ τον Ιούλιο του 2015.
Το νέο νόμισμα υποτιμάται κατά 50% μέσα στις επόμενες 12 εβδομάδες.
Η υποτίμηση μειώνεται στο 30% στους επόμενους "λίγους" μήνες και στο 20% αν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός.
Η Ελλάδα κάνει στάση πληρωμών και το χρέος μειώνεται από 320 δις στα 150 δις.
Η Ελλάδα αποχωρεί συντεταγμένα από την ΟΝΕ τον Ιούλιο του 2015.
Το νέο νόμισμα υποτιμάται κατά 50% μέσα στις επόμενες 12 εβδομάδες.
Η υποτίμηση μειώνεται στο 30% στους επόμενους "λίγους" μήνες και στο 20% αν ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός.
Η Ελλάδα κάνει στάση πληρωμών και το χρέος μειώνεται από 320 δις στα 150 δις.
Αποτελέσματα
Το ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 10% μέχρι το τέλος του 2015.
Η υποτίμηση θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα, οι εξαγωγές θα αυξηθούν, η εμπιστοσύνη θα επιστρέψει.
Η ανάκαμψη θα είναι ταχεία από τις αρχές του 2016 και θα παραμείνει σταθερά υψηλότερη από την εκτίμηση βάσης μέχρι το τέλος του 2020.
Ο πληθωρισμός θα ανεβεί περίπου στο 10% μέσα στο 2015, αλλά θα υποχωρήσει ταχέως μέσα στο 2016 για να φτάσει περίπου το 5% το 2019.
Η ανεργία θα ανεβεί πάνω από 30% μέσα στο 2015, αλλά θα κατεβεί κάτω από το 25% το 2019”.
Η γενικότερη ανάλυση μπορεί να προβλέπει για τους μεγαλοκεφαλαιούχους εντός και εκτός Ελλάδας μια μεγάλη οικονομική ανάπτυξη μέσα από το υποτιμημένο νόμισμα. Όμως, αυτά τα στοιχεία που επικαλείται ο κύριος Λαπαβίτσας ένα μονάχα φανερώνουν: ότι τα σπασμένα θα τα σπάσουν οι εργαζόμενοι. Υποτίμηση νομίσματος κατά 50%, πληθωρισμός στο 10%, εκτίναξη της ανεργίας πάνω από 30%, μεγάλη ύφεση κατά 10% , ένα «κούρεμα» του χρέους και μια ρύθμιση αποπληρωμής του υπόλοιπου θα συνοδεύεται με συμφωνίες και όρους σκληρούς: όλα αυτά δεν μοιάζουν τόσο, ας μας επιτραπεί η έκφραση... φιλολαϊκά.
Μπροστά στην βαθιά διεθνή οικονομική ύφεση και τις αντιθέσεις που εντείνονται στους κόλπους της ΕΕ, δεν είναι εύκολο να μιλάει κανείς για ανάκαμψη. Αλλά και αυτή θα βασιστεί στο τσάκισμα των κατώτερων στρωμάτων του πληθυσμού, τα οποία επωμίζονται εδώ και πάνω από 5 χρόνια το βάρος της κρίσης. Ακόμη, όσο το κράτος συμμετέχει, όπως γίνεται σήμερα, στις διεθνείς κεφαλαιακές αγορές, πάλι το κρατικό χρέος θα αυξηθεί: μάλιστα, είναι εγγυημένο ότι θα εκτιναχθεί. Ακόμη, η πείρα δείχνει ότι όσο πιο αλματώδης οικονομική ανάπτυξη παρατηρείται, τόσο πιο σφοδρή επέρχεται η κρίση υπερπαραγωγής και τα επακόλουθά της.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι ο ευρωσκεπτικισμός, δεξιός και αριστερός, αποτελεί μια αδιέξοδη πρόταση για τους λαούς της Ευρώπης. Ειδικά για την Ελλάδα, η τοπική εκδοχή του δραχμισμού αποτελεί μάλλον μια αδιέξοδη νεοκεϋνσιανή πρόταση, η οποία προκρίνει την υποτίμηση του νομίσματος και των μισθών των εργαζομένων χάριν της ανάπτυξης του μεγάλου κεφαλαίου. Αυτό θα γίνει μέσω του ενισχυμένου από τις εξαγωγές κρατικού κορβανά. Σίγουρα, η όποια σύνταξη του απλού κόσμου με τέτοιες δυνάμεις δεν αποτελεί την λύση για τα οξυμένα προβλήματά του, καθώς θα βρεθεί να παλεύει για στόχους που δεν θα βελτιώσουν το επίπεδο ζωής του, ακόμη και αν επιτευχθούν. Η οποιαδήποτε πρόταση, για να είναι ριζοσπαστική, θεωρούμε πως πρέπει να θέτει ζητήματα εξουσίας αλλά και να δίνει έμφαση στο ποιος ασκεί τον έλεγχο στα μέσα παραγωγής αγαθών. Μόνο αν υπάρχει ένα τέτοιο σχέδιο, μια τέτοια προοπτική θα μπορούμε να συζητάμε σοβαρά για μετάβαση από μια κοινωνία καταναγκασμού σε μια κοινωνία κάλυψης των αναγκών κάθε ανθρώπου.
Μπροστά στην βαθιά διεθνή οικονομική ύφεση και τις αντιθέσεις που εντείνονται στους κόλπους της ΕΕ, δεν είναι εύκολο να μιλάει κανείς για ανάκαμψη. Αλλά και αυτή θα βασιστεί στο τσάκισμα των κατώτερων στρωμάτων του πληθυσμού, τα οποία επωμίζονται εδώ και πάνω από 5 χρόνια το βάρος της κρίσης. Ακόμη, όσο το κράτος συμμετέχει, όπως γίνεται σήμερα, στις διεθνείς κεφαλαιακές αγορές, πάλι το κρατικό χρέος θα αυξηθεί: μάλιστα, είναι εγγυημένο ότι θα εκτιναχθεί. Ακόμη, η πείρα δείχνει ότι όσο πιο αλματώδης οικονομική ανάπτυξη παρατηρείται, τόσο πιο σφοδρή επέρχεται η κρίση υπερπαραγωγής και τα επακόλουθά της.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι ο ευρωσκεπτικισμός, δεξιός και αριστερός, αποτελεί μια αδιέξοδη πρόταση για τους λαούς της Ευρώπης. Ειδικά για την Ελλάδα, η τοπική εκδοχή του δραχμισμού αποτελεί μάλλον μια αδιέξοδη νεοκεϋνσιανή πρόταση, η οποία προκρίνει την υποτίμηση του νομίσματος και των μισθών των εργαζομένων χάριν της ανάπτυξης του μεγάλου κεφαλαίου. Αυτό θα γίνει μέσω του ενισχυμένου από τις εξαγωγές κρατικού κορβανά. Σίγουρα, η όποια σύνταξη του απλού κόσμου με τέτοιες δυνάμεις δεν αποτελεί την λύση για τα οξυμένα προβλήματά του, καθώς θα βρεθεί να παλεύει για στόχους που δεν θα βελτιώσουν το επίπεδο ζωής του, ακόμη και αν επιτευχθούν. Η οποιαδήποτε πρόταση, για να είναι ριζοσπαστική, θεωρούμε πως πρέπει να θέτει ζητήματα εξουσίας αλλά και να δίνει έμφαση στο ποιος ασκεί τον έλεγχο στα μέσα παραγωγής αγαθών. Μόνο αν υπάρχει ένα τέτοιο σχέδιο, μια τέτοια προοπτική θα μπορούμε να συζητάμε σοβαρά για μετάβαση από μια κοινωνία καταναγκασμού σε μια κοινωνία κάλυψης των αναγκών κάθε ανθρώπου.
-
-
1